Bearn Bilker: dag van rouw toont intense verbondenheid

Hieronder de tekst die burgemeester Bearn Bilker op de gemeentelijke website van Kollumerland schreef over de dag van Nationale Rouw.

Woensdag 23 juli 2014, de dag van nationale rouw in en van en door Nederland. Wij kenden zo’n dag met deze functie niet (meer). De laatste keer mocht dan wel in 1962 zijn, bij het overlijden van koningin Wilhelmina, maar dat was van geheel andere aard. Dat was een dag van rouw, zoals men dat in vroegere tijden altijd deed. Stilstaan bij de dood van de koning(in), het staatshoofd. In een heleboel landen is dat nog zo: toen Hugo Chavez, president van Venezuela, overleed was er meteen een aantal dagen nationale rouw. Bij Mandela eveneens.

Nee, dit was anders. Hier ging het om een collectief gevoel van machteloosheid na een ramp, waarvan we de omvang nog niet bevatten. Die machteloosheid moest zich uiten. Die uitte zich in medeleven. Maar het ging dieper. Bij heel veel mensen is er sprake van woede en radeloosheid en intens verdriet, vooral bij de nabestaanden van de slachtoffers die in het vliegtuig zaten van Malaysia Airways MH17, dat neergeschoten werd als gevolg van een oorlogssituatie in Oekraïne. Verbijstering bij de meeste anderen, maar ook ongeloof. Dit is toch niet mogelijk?

Toen op dinsdagavond bekend werd, dat het kabinet besloten had, dat meteen de dag erna, woensdag, een dag van nationale rouw zou zijn, was mijn eerste reactie van zakelijke aard. Wat moet er geregeld worden? Waar haal ik mensen vandaan? Wat wordt er nog meer van gemeenten, van ons, verwacht? Zijn er ergens festiviteiten, feesten? Is dit – met andere woorden – niet te kort dag? Naarmate de dag zelf vorderde en ik zelf diep onder de indruk raakte van wat er gebeurde, kreeg ik meer en meer het gevoel dat dit wel heel bijzonder was, wat we met ons allen als Nederlanders meemaakten. Eigenlijk was er niets georganiseerd. De vlaggen halfstok gaan uithangen, is niet zo’n probleem. Iedereen, zo viel me op, wist in zijn situatie meteen het programma aan te passen. En iedereen leefde bewust toe naar 16.00 uur, hoe en waar hij dat wilde doorbrengen.

Omrop Fryslân Radio, die ik eigenlijk constant beluisterde, deed het voortreffelijk. Toepasselijke muziek door luisteraars gekozen, goede interviews, mensen die al festiviteiten hadden georganiseerd en die zelf vertelden hoe ze het nu zouden gaan doen. Het skûtsjesilen was daar een mooi voorbeeld van en de Omrop deed daar ook verslag van. Dat deed me allemaal erg goed. Dat is het geheim geweest: iedereen werd er plotseling voor gezet… Mensen dachten na en gingen even in overleg en kwamen met de juiste oplossingen. Juist daardoor beleefde iedereen het voor zichzelf zo intens, omdat je zelf moest bepalen hoe je er invulling aan gaf. Beter kon het niet.

Dan het moment van de aankomst van de vliegtuigen en de kisten met de stoffelijke resten van de doden. Deze beelden zullen in het geheugen gegrift blijven. Welk woord moet je daar nu voor gebruiken? “Het snijdt je door je ziel”, zei de koning eerder. Ik denk dat dat wel zo ongeveer weergaf hoe ik het voelde. Collectief verdriet, dat was wat we op deze dag van rouw hebben gevoeld en getoond. Daarmee hoop ik dat we vooral de nabestaanden, maar ook ons allemaal, moed, troost en kracht hebben gegeven, én hoop en geloof in een toekomst.

Voor zoveel mensen zou je respect, dankbaarheid willen uiten. Ik zou dat zelf willen uitspreken voor minister-president Rutte. De wijze van zijn optreden geeft mij ook moed en hoop. Minister Timmermans is van zeer grote betekenis in deze zwarte tijd. Koning Willem-Alexander heeft troostrijke en moedgevende woorden gesproken, die zo diep gevoeld waren. Respect voor de vele mensen die hard werken om antwoorden en oplossingen te vinden op nog zoveel wanhopige vragen. Maar vooral gaat het respect en meeleven uit naar de vele nabestaanden, waar ze zich ook bevinden. Het gaat niet alleen om Nederlanders, dit heeft helaas betrekking op onze grote wereldfamilie. De dag van nationale rouw is – in ieder geval voor mij – geëindigd als echte nationale rouw, juist door die intense verbondenheid, zo heb ik het zelf sterk gevoeld. Dat geeft veel kracht om verder te gaan.

Bearn Bilker
24 juli 2014

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail