Middeleeuwse steenbakkerij gevonden in Dokkum · Foto('s): Waatze Kerkstra
  Waatze Kerkstra

Middeleeuwse steenbakkerij gevonden in Dokkum

donderdag 21 mei 2015

Bij graafwerkzaamheden aan de nieuwe vaarweg die de Dokkumer Ie met de Wâldfeart verbindt zijn archeologische resten gevonden van een pannen- en steenbakkerij (tichelwerk) uit de 15e eeuw. In de steenbakkerij werkten mogelijk de monniken van het klooster Klaarkamp.

Resten uit de vijftiende en zestiende eeuw
Na een oriënterend archeologisch onderzoek dat vanaf dinsdag 19 mei is uitgevoerd is duidelijk geworden dat het gaat om een voormalig tichelwerk, oftewel een pannen- en steenbakkerij. De grote hoeveelheden stenen en dakpannendelen die zijn aangetroffen laten dit zien. Ook zijn er bakstenen vloertjes uit vermoedelijk de zestiende eeuw aangetroffen en zijn er verspreid over het terrein verbrandingssporen waargenomen die verband houden met oude steenoven(s).

Aangetroffen dakpannen en baksteenresten waren vermoedelijk te slecht voor de verkoop en zijn daarom op het productieterrein achtergebleven, zogenoemde misbaksels. De resten dateren gezien hun formaat en vorm vooral uit de vijftiende en zestiende eeuw, hoewel niet is uitgesloten dat er nog resten uit eerdere periodes worden gevonden.

Baksteenproductie door monniken
De grond waarop het tichelwerk staat, was in de Late Middeleeuwen eigendom van het klooster Klaarkamp, gelegen ten noordoosten van Dokkum bij Rinsumageest. Dit cisterciënzer klooster werd in 1163 gesticht en heeft tot 1580 bestaan. De monniken hielden zich onder meer bezig met de baksteenproductie. Hiervoor werd de vette kleigrond in de omgeving gebruikt als grondstof en lokaal gewonnen veen diende als brandstof.

Het is mogelijk dat de steenbakkerij bij het klooster heeft gehoord, maar dat is nu nog niet aan te tonen. Dat de steenbakkerij in de kloostertijd actief was, wil niet zeggen dat het onder leiding van het klooster stond. Zo is bijvoorbeeld bekend dat het klooster rond vijftienhonderd tichelwerk-(en) heeft verkocht. Nader onderzoek moet uitwijzen wanneer de productie precies startte en wat er zoal werd geproduceerd. Vondsten die omstanders op het terrein hebben gedaan of foto’s die zijn gemaakt kunnen in dat verband van belang zijn om te laten zien aan de provincie en/of gemeente. U mag het uiteraard houden.

Onverwachte vondst
De archeologische vondst was onverwacht. Het was wel bekend dat hier puinresten in de grond aanwezig waren, maar uit een inventariserend archeologisch onderzoek dat in het kader van het bestemmingsplan “Dokkum West” eerder is uitgevoerd, kwam naar voren dat er geen aanleiding was om archeologische vondsten op deze plek te verwachten. De verbindingsvaart wordt gerealiseerd op de plek waar vroeger de Alde Sylsried heeft gelegen. De verbindingsvaart blijkt echter veel breder te zijn dan de vroegere Alde Sylsried vroeger is geweest, waardoor er meer is afgegraven en de archeologische resten zichtbaar werden.

Aannemer Elzinga wegen en waterbouw uit Dokkum die de verbindingsvaart tussen de Dokkumer Ie en de Wâldfeart in opdracht van de gemeente realiseert, stuitte tijdens de werkzaamheden op de bijzondere resten. Zoals verwacht werd er veel puin aangetroffen, echter nadat de aannemer ook kloostermoppen tussen het puin aantrof, zijn de werkzaamheden aan deze kant van het werkgebied stilgelegd.

De archeologen zijn op de locatie het onderzoek aan het afronden en zullen hun analyses nog verder gaan uitwerken. Het grootste deel van de archeologie is nog intact en blijft bewaard onder de grond. De werkzaamheden aan de verbindingsvaart kunnen worden hervat.

Auteur: Redactie RTVNOF
Heb jij nieuws of een opmerking? Stuur de redactie een WhatsApp.
Stuur je tip, video of foto's naar:
  0511-441202 of   tip@rtvnof.nl.
Middeleeuwse steenbakkerij gevonden in Dokkum · Foto('s): Waatze Kerkstra
Middeleeuwse steenbakkerij gevonden in Dokkum · Foto('s): Waatze Kerkstra
Middeleeuwse steenbakkerij gevonden in Dokkum · Foto('s): Waatze Kerkstra
  Waatze Kerkstra

VANDAAG OP DE RADIO

105.0 - 105.8 - 107.0 - 107.3 - 107.8 FM
  • 00:00 - 07:00
    It lûd fan Stêd, Waad en Wâlden
    Non-stop muziek met (regio)nieuws en weer.
  • 07:00 - 09:00
    Op naar het weekend!
    Peter Visser
  • 09:00 - 10:00
    Ontbijtpop
    Peter Kraft
  • 10:00 - 16:00
    It lûd fan Stêd, Waad en Wâlden
    Non-stop muziek met (regio)nieuws en weer.
  • 16:00 - 17:00
    Gerrit on air
    Gerrit Wijkstra
  • 17:00 - 18:00
    Skerp op de Middei
    Kees Bakker
  • 18:00 - 19:00
    No Nonsense
    Henk en Gerrie
  • 19:00 - 21:00
    Country Ranch
    Harry Ettema
  • 21:00 - 22:00
    The Elvis Experience (week 1)
    Jaap Melessen
  • 21:00 - 22:00
    Heerlijkheden uit het verleden (week 2)
  • 22:00 - 00:00
    It lûd fan Stêd, Waad en Wâlden
    Non-stop muziek met (regio)nieuws en weer.
© 1989 - 2024 RTVNOF · Contact · Tip de redactie · Ingezonden brieven · Disclaimer · Privacy Statement RTV NOF · Vrijwilliger worden? · Externe Radio