Historische ontdekking zorgt voor het verhaal achter Artisante-pand

Woensdagmorgen trok een wonderlijke stoet door de Hoogstraat van Dokkum. In het bijzijn van burgemeester Johannes Kramer en hoofdbode Simon Vellema werd uitleg gegeven over de historie van bestuurlijk Dokkum vanaf de 16e eeuw en de bijzondere bestemming van het noordelijke Artisante-pand aan de Hoogstraat 2; daar was namelijk vóór 1590 het oudste ‘stadsraethuijs’ van Dokkum gevestigd.

In opdracht van de familie Pranger doen Warner B. Banga en Piet de Haan, leden van de Historische Vereniging Nooroost-Friesland, onderzoek naar de geschiedenis van de panden van Artisante. Uit dit onderzoek bleek dat het Artisante-pand aan de Hoogstraat 2 een zo bijzondere bestemming had, dat besloten is om burgemeester en hoofdbode hiervan officieel op de hoogte te stellen. Bekend was dat er halverwege de Hoogstraat – waar nu de Hema staat – een ‘old raadhuys’ gevestigd was en dat men in 1610 naar het Stadhuis op de Zijl verhuisde. Door historisch onderzoek is komen vast te staan dat er vóór 1590 door de raad vergaderd werd in het pand van Artisante.

De ‘presiderende burgemeester’ van Noardeast-Fryslân Johannes Kramer werd tijdens de wandeling begeleid door twee ‘gesworen tonnedragers’, die in het verleden naast de functie van bierdragers ook ordehandhavers en gemeentedienders waren; een soort voorlopers van de huidige gemeentebode.

Hoofdbode Simon Vellema en tevens secretaris van de bodekring Friesland, poseerde nog even voor het pand Nauwstraat 2 waar rond 1588 zijn collega de gesworene bode der stad Dockum Hijlke Johannes woonde. Hijlke Johannes werkte als bode in het oudste Raadhuis van Dokkum dat nu deel uitmaakt van Artisante maar hij woonde in de Nauwstraat op de plaats die nu deel uitmaakt van Hotel-Cafe-Restaurant  ‘T Raedhûs.   De bodebus die Vellema draagt is de oudste bodebus van Dokkum gemaakt door zilversmid mr J. Kramer.

Na een korte wandeling door de stad werd het gezelschap in het Artisante-pand ontvangen door Ido Pranger, waarna Piet de Haan uitleg gaf over de historie van het gebouw. De Haan en Banga werken aan een boek over de geschiedenis van de twee panden dat later dit jaar zal verschijnen. Tot die tijd wordt u maandelijks geïnformeerd in de rubriek ‘Artisante an de Syl’ met elke keer een ander historisch aspect van deze bijzondere locatie.

Tijdens de restauratie van het pand kwam uit de kelders van het pand een zogenaamde ”doofpot” te voorschijn. Helaas mist de deksel hiervan. Door middel van fotoshop had men een afbeelding gemaakt die de aanwezigen liet zien hoe het ontbrekende deel op de pot had gezeten. De naam ”doofpot” werd destijds gebruikt om letterlijk de kolen of vuur te doven. De as aan de binnenkant van de pot verraad de geschiedenis hiervan. Tegenwoordig gebruiken we spreekwoordelijk ”in de doofpot doen” nog wel eens. Wie weet, had het vroeger wel de functie om bepaalde documenten te verbranden die het daglicht niet konden verdragen. (Zie de foto’s op onze site.)

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail