WAAXENS – Het dorpsbelang van Waaxens is niet te spreken over de verandering van de plaatsnaamborden en zouden graag hun eigen naam willen behouden. “Alle ynwenners fan Waaxens wolle de âlde namme hâlde”, zo laat het dorpsbelang van Waaxens weten.
“De gemeente is der om problemen op te lossen, mar dit is absolút gjin probleem”, vertelt Lammert Dijkstra.
De volgende argumenten melde het dorpsbelang van Waaxens:
Wat is der op Waaksens tsjin?
Earst, de betizing dy’t ûntstean sil om’t yn’e Greidhoeke ek in doarp leit dat as WaaKSens skreaun wurdt. Ferskate kearen hawwe reizigers op wei nei ús WaaXens in rare omwei fan ien as twa oeren meitsje moatten om’t se earst yn dat oare WaaKSens bedarren. En waard post mei fertraging besoarge om’t it adres earst yn dat oare doarp socht waard.
Twad, de historisiteit fan de skriuwwize. De earste midsieuske fermeldingen fan ús doarp wiene al Waaxens, of Waexens. Dat wie gjin Nederlânske mar in Latynske gewoante, likegoed as Harinxma, de grutste lânhear yn Waaxens en omkriten syn namme mei in X skreau en dy X bewarre bleaun is yn de Harinxmawei. (Dêryn dus wol!). De X dy’t jimme fuort ha wolle is gjin Nederlânske mar in histoaryske skriuwwize, likegoed as yn Boxmeer en Boxtel en wittefolle oare nammen. Nei alle gedachten komt de X út it Latyn wei, dat as skriuwtaal yn’e âlde tiden brûkt en letter ek deftich wie. Elkenien dy’t yn besteande registers, yn katalogi, boeken of argiven nei WaaKSens siket rint yn earste oanliz stomp om’t ús doarp dêr troch de ieuwen hinne allinnich as WaaXens skreaun is.
Tred, it taalbelied dat mear brûken fan it Frysk neistribbet, sjit har doel foarby. Net as it ynhâldlik nammeferoaring foarstelt (Hantummerútbuorrren ynstee fan Hantummeruitburen) mar ál mei in letterkeferoaring. Net-Friezen sjogge WaaXens earder as apart en dêrom wol as Frysk, en sjogge yn WaaKSens gjin Frysk mar in skriuwwize dy’t yn it Nederlânsk alhiel net frjemd is. Súderlingen miene sels dat it har eigen is en sa krigen wy ek wol post adressearre oan WaaSKens.
Koartsein, de gemeenteried moat de betinkingen fan de bewenners hifkje oan syn belied en dan in saaklike beslissing nimme. Net op grûn fan emoasjes foar of tsjin it Frysk, want dêr gjit it yn ús gefal hielendal net om, mar op grûn fan de mooglike oerlêst en ek fan de tradysje. In namme is in product fan it ferline. As dat ferline ferhollânsking wie is der in reden om dermei ôf te weevjen. WaaXens is lykwols gjin produkt fan ferhollânsking, sa’t boppeneamde ‘uitburen’ dat wol is.
Wy stypje de gemeente yn syn befoardering fan it Frysk. Frysk as yn it deistich libben brûkte taal, en net as geveltsje-fryskfertoan.
Dêrom freegje wy, bewenners, foar de namme fan ús doarp in útsûndering.
Beluister hier het audio gesprek met Lammert Dijkstra: