Onderzoek schuldhulpverlening Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel
De rekenkamercommissies van de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel hebben gelijktijdig een onderzoek gedaan naar de organisatie en uitvoeringspraktijk van de schuldhulpverlening in beide gemeenten. Die is in Achtkarspelen binnen de eigen organisatie opgezet en in Tytsjerksteradiel is de gemeente voor de uitvoering een samenwerking aangegaan met de Kredietbank Nederland (KBNL).
Mensen met schulden, en dat zijn er sinds de crisis steeds meer, worden ernstig belemmerd in hun maatschappelijke participatie. Tegen deze achtergrond is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) vanaf 2012 van kracht. Het wetsvoorstel laat de vaststelling en de uitvoering van schuldhulpverlening over aan gemeenten.
De rekenkamercommissies van de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel hebben gelijktijdig een onderzoek laten doen naar de organisatie en uitvoeringspraktijk van de schuldhulpverlening in beide gemeenten. Die is in Achtkarspelen binnen de eigen organisatie opgezet. In Tytsjerksteradiel is de gemeente voor de uitvoering een
samenwerking aangegaan met de Kredietbank Nederland (KBNL).
Conclusies
Beide gemeenten bieden schuldhulpverlening over de gehele linie goed aan: er is een vierjarig beleidsplan, er wordt ingezet op preventie en nazorg, de toegang is laagdrempelig, er is zorg op maat en er wordt intensief samengewerkt met andere partijen om ook immateriële problemen te kunnen aanpakken.
De schuldhulpverlening in gemeente Achtkarspelen onderscheidt zich doordat er meer tijd aan de klant wordt besteed. Dit leidt er toe dat het proces in Achtkarspelen arbeidsintensiever is, maar ook dat de klanten tevredener zijn. Achtkarspelen blinkt uit door korte communicatielijnen en een sterk gevoel voor de menselijke maat. Anderzijds kan er meer aandacht zijn voor differentiatie in productaanbod op basis van klantprofiel: het accent in Achtkarspelen ligt nu vooral op het beschermen van de klant en minder op het bevorderen van zelfredzaamheid.
De uitvoering binnen Tytsjerksteradiel met de KBNL heeft ook sterke punten. De grotere slagkracht en de professionaliteit van de KBNL zorgt ervoor dat er (meer) pilotprojecten uitgevoerd kunnen worden om het ontstaan van schulden te voorkomen en de (toeleiding naar) schuldhulpverlening te verbeteren. De KBNL is verder met de ontwikkeling van bepaalde preventieproducten en biedt ook een gedifferentieerder productpakket aan. Een ander pluspunt is dat de KBNL een automatiseringssysteem heeft dat speciaal is ontworpen om managementinformatie te genereren.
Tegelijkertijd moet opgemerkt worden dat verantwoordingsinformatie over de hoogte van de schuld, het aantal schuldeisers en het slagingspercentage door de KBNL op een ander niveau wordt aangeleverd dan verwoord in het beleidsplan. Kortom: onvoldoende aansluiting voor een goede controle en bijsturing. Verantwoordingsinformatie die in het geval van Achtkarspelen overigens geheel mist door een gebrekkig automatiseringssysteem. Het blijft bij beide gemeenten lastig meetbaar of de gedane investeringen in vooral preventie en nazorg tot het beoogde resultaat hebben geleid.
Aanbevelingen
Dit leidt tot de volgende aanbevelingen aan beide gemeenten: veranker een integrale aanpak met duidelijke rolverdeling tussen gemeentelijke en ketenpartners. Dit proces is nu nauwelijks geformaliseerd. Ook is het niet altijd duidelijk wie de regie voert en wie het aanspreekpunt is bij multiproblematiek. Zorg ervoor dat (potentiële) klanten niet uitvallen. Zelfredzaamheid waar het kan, ondersteuning waar het moet.
Starten met coaching als een klant er klaar voor is en daarvoor heb je meer contactmomenten nodig. Bedenk goed wat de rol van alle partijen moet zijn bij de vroegsignalering. Stuur op resultaat: zorg voor het verkrijgen van adequate managementinformatie die aansluit bij de streefcijfers en doelen uit het beleidsplan. Vraag als raad om een periodiek evaluatierapport en zet het onderwerp op de politieke agenda.
De rapporten zijn te vinden op de websites van de gemeenteraden:
Rapport Achtkarspelen, www.raad-achtkarspelen.nl: http://tinyurl.com/ntb7ncl
Rapport Tytsjerksteradiel, www.raad.t-diel.nl: http://tinyurl.com/oh6mzjk
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.