RTV Natuurlijk: Winter
Het is inmiddels februari en behoorlijk winter. Wanneer we nu om ons heen kijken, dan zullen we zien dat er aardig wat vogels zijn vertrokken naar warmer oorden. De kievit en de wulp bijvoorbeeld zijn tot afgelopen vrijdag behoorlijk talrijk nog in onze regio aanwezig geweest.
Het is inmiddels februari en behoorlijk winter. Wanneer we nu om ons heen kijken, dan zullen we zien dat er aardig wat vogels zijn vertrokken naar warmer oorden. De kievit en de wulp bijvoorbeeld zijn tot afgelopen vrijdag behoorlijk talrijk nog in onze regio aanwezig geweest. Ze zijn allemaal vertrokken. Hun voedsel halen ze uit de bodem, en die is nu keihard bevroren. De vogels die hier nu zijn, of blijven zijn gras-en bessen eters. De ganzen en de zwanen kunnen het hier lang uitzingen zolang er niet al te veel sneeuw ligt.
De lijster, en de spreeuw, maar ook de kramsvogel en de koperwiek doen zich tegoed aan de bessen. Misschien dat ook de pestvogel zich straks nog gaat melden, maar dat is nog een beetje de vraag. Wanneer er in Scandinavië voldoende voedsel is, dan is er geen noodzaak om te vertrekken. Op zich kunnen vogels namelijk redelijk goed tegen de kou, maar als er geen voedsel meer is dan is het snel gebeurd. De pestvogel eet voornamelijk bessen. Hij heeft een grote voorliefde voor de bessen van de Gelderse roos, en voor sierappeltjes. Als de bessen eenmaal bevroren zijn geweest, dan gaat het suikergehalte omhoog, en zijn ze ook voor vogels weer aantrekkelijker om te eten. Niet alleen om de smaak, maar vooral omdat er dan extra veel energie in zit. Wanneer de vogels zich tegoed doen aan deze bessen, dan gaan die gisten, waardoor ze dronken worden. Ik heb het wel meegemaakt dat kramsvogels na het eten van de duindoorn stomdronken waren. Dit duurt dan een halfuurtje, en dan gaan ze weer vrolijk verder.
Voor de watervogels breken er wel moeilijke tijden aan. Vooral voor de vogels die leven van visjes en kikkers breken er zware tijden aan als de vorstperiode langer gaat duren. De reigers, de roerdomp, en vooral het ijsvogeltje zijn erg kwetsbaar. Het ijsvogeltje was de afgelopen jaren echt aan een opmars bezig in Nederland, maar door de winters van de afgelopen jaren is de populatie weer erg uitgedund. We moeten dan ook niet raar opkijken dat het ijsvogeltje straks weer een zeldzaamheid wordt in Friesland. Ook roofvogels als de buizerd, de valkjes en de kiekendief krijgen het moeilijk. Ze zijn nu gemakkelijker te benaderen. Omdat ze zuinig met energie moeten omgaan, zullen ze minder snel opvliegen als mensen in de buurt komen. Ze hebben alle energie nodig voor de jacht op een prooi. Iedere mislukte poging is verspilde energie, en die energie heeft hij weer nodig voor de jacht. Zo komt hij dus in een vicieuze cirkel terecht. Voor de meest voorkomende tuinvogels is er voldoende eten te vinden. En anders laten ze zich wel bijvoeren door de mensen.
Bekend zijn natuurlijk de vetbollen en de zaden die je overal kunt kopen. Minder bekend , maar zeker de moeite waard is om pindakaas op een boomstam te smeren. De specht maakt hier dankbaar gebruik van. Een mooie gelegenheid om het dier eens van dichterbij gade te slaan. Waar vogels ook dankbaar voor zijn is water. Niet alleen om te drinken , maar ook om te wassen. Denk er wel om dat je het beste koud water kunt gebruiken. Warm water bevriest gek genoeg nu eenmaal sneller. In het drinkwater kun je eventueel nog een beetje suiker doen. Het bevriest minder snel, en geeft bovendien nog wat extra energie. Als je de verschillende weerkaarten en berekeningen mag geloven, dan krijgen we in het weekend dooi. Persoonlijk geloof ik daar niet zo erg in, en denk dat we nog minimaal twee weken winter houden. De drukgebieden liggen daarvoor gunstig, er is veel kou in oost Europa en Scandinavië, en de maan is aan het opkomen. Wanneer er straks dan ook nog wat sneeuw gaat vallen dan gaat het dubbel op. We hebben dan transport kou, en stralings kou. Bovendien heb ik nog geen mollenhoop gezien. Dit is ook een teken dat de dooi gaat invallen. Let dus maar goed op de tekens die de natuur zelf afgeeft. Er is geen berekening die daar rekening mee houdt, dus zelf maar goed opletten. Nog even een kleine update over bruinvis Hedzer. Ik heb regelmatig contact met SOS Dolfijn, en ze laten weten dat er medische tests zijn gedaan, en dat er wordt gewacht op de uitslagen daarvan. Verder gaat het goed met Hedzer. Hij eet goed, en zwemt en duikt ook steeds vaker.
Mocht je nog een bijzondere waarneming hebben, of een leuke wetenswaardigheid hebben, dan kun je die mailen naar auke.ferwerda@rtvnof.nl
(C) Foto’s: Auke Ferwerda
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.