Streekomroep RTV NOF yn De Falom
DE FALOM – Iedere twee weken besteedt RTV NOF meer aandacht aan één van de dorpen in de gemeenten Noardeast-Fryslân en Dantumadiel. Deze week is RTV NOF yn De Falom.
DE FALOM – Iedere twee weken besteedt RTV NOF meer aandacht aan één van de dorpen in de gemeenten Noardeast-Fryslân en Dantumadiel. Deze week is RTV NOF yn De Falom.
In de zestiende eeuw ontstond vervening en daarmee ook de eerste bewoning langs de afgegraven Falomsterfeart. Deze vaart werd gebruikt voor het afvoeren van afgegraven turf en overtollig water. De Falom is klein gebleven en ontwikkelde zich vooral in het begin langs het water.
De nederzettingen van ‘De Broek’ en De Falom werden beschouwd als buurtschap. Pas toen Dantumawoude, Akkerwoude en Murmerwoude werden samengevoegd tot één dorp: Damwâld, werden Broeksterwâld en De Falom zelfstandige dorpen. Dit gebeurde in het jaar 1964. Het dorp telt momenteel rond de 263 inwoners. Activiteiten voor de Falomster en die van het buurdorp Broeksterwâld worden gehouden in dorpshuis De Pipegael in Broeksterwâld.
Vanouds had het dorp geen bebouwde kom en had het daarom witte plaatsnaamborden. De aanleg van de Sintrale As in 2015 om het dorp heen, zorgde ervoor dat het dorp in 2016 opnieuw werd ingericht. De gewijzigde samenstelling was ook de reden tot een officieel blauw bord.
Door de realisatie van de snelweg is de Haadwei ‘afgewaardeerd’. Dit houdt in dat de weg minder aantrekkelijk gemaakt is voor doorgaand verkeer, door het plaatsen van bloembakken. Er is een meer bebouwde kom karakter ontstaan, wat het instellen van een bebouwde kom mogelijk maakt. De maximum snelheid is daarmee teruggegaan van 80 km/u naar 50 km/u.
Bevrijdingsactie in de oorlog
In de oorlog gebeurde in het dorp een ingrijpendste gebeurtenis. Op 19 januari 1945 werd in bar winterweer bij de brug, centraal in het dorp, een bevrijdingsactie uitgevoerd op een voertuig van de Duitse bezetter. In de auto werden drie gevangenen vervoerd van Dokkum naar Leeuwarden. Onder hen was de in Dokkum bekende apotheker dr. P.E.Gunster hij fungeerde als contactpersoon en zijn apotheek was een verzamelpunt van de plaatselijke illegaliteit.
Er werd door de gewapende tak van het verzet de KP in N.O.Friesland een bevrijdingsactie op touw gezet en Apotheker Gunster werd bevrijdt. De brug werd een beetje open gedraaid waardoor de auto moest stoppen. De Belgische chauffeur en een topman van de S.D. kwamen hierbij om het leven. Als gevolg van deze actie werden door de Duitsers twintig politieke gevangenen in Dokkum gefusilleerd. In oktober 2016 werd ter nagedachtenis aan deze gebeurtenis een maquette onthuld.
Natuurgebied De Houtwiel en Falomster Leijen
Bij het dorp licht een natuurgebied dat beheerd wordt door Staatsbosbeheer. De Houtwiel is een moerasgebied. Er is een wandelroute door het gebied met een uitzichtheuvel. Deze wandelroute begint op de Goddeloaze singel ter hoogte van het Goddeloas Tolhuis. Aan de Goddeloaze singel staat ook een kenmerkende molen een Tjasker. Eén van de landmarks die naar aanleiding van de aanleg van de Sintrale is onthuld is It Goddeloas Fiersicht. De uitkijktoren van zo’n 7 meter hoog biedt een mooi uitzicht over de omgeving. Links en rechts van de Haadwei bevindt zich de Falomster Leijen. In dit natuurgebied lopen Schotse Hooglanders en Exmoorponys. Onder de Sintrale As is speciaal voor de natuur een faunapassage aangelegd. De natuurgebieden maken onderdeel uit van een ecologische hoofdstructuur dat vanaf Lauwersoog tot aan de Grote Wielen bij Leeuwarden loopt.
De tv-uitzending ‘No Yn’ is in het weekend van 3 en 4 oktober te bekijken op RTV NOF (kanaal 20) bij Kabelnoord, de website en via YouTube.
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.
