Structurele krapte vraagt om andere aanpak arbeidsmarkt
LEEUWARDEN – 2022 is het jaar waarin de krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt een recordhoogte bereikte. Ook in Friesland is hier sprake van
LEEUWARDEN – 2022 is het jaar waarin de krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt een recordhoogte bereikte. Ook in Friesland is hier sprake van. In alle beroepsgroepen is er een tekort aan personeel en steeg het aantal openstaande vacature in Friesland naar 11.700. Aan de andere kant daalde het aantal WW-uitkeringen tot 5.600 in de regio en 152 duizend landelijk in het derde kwartaal van dit jaar. En steeds meer werkgevers hebben moeite met het vinden en behouden van personeel. In een aantal sectoren zal deze krapte structureel zijn. Dit vraagt een andere aanpak op de arbeidsmarkt.
Tekorten in beeld
In het tweede kwartaal van 2022 was de spanning op de arbeidsmarkt zo hoog opgelopen dat er voor het eerst landelijk meer vacatures waren dan werklozen. Inmiddels is de verhouding tussen werklozen en vacatures verder opgelopen. Aan het eind van het tweede kwartaal van 2022 stonden landelijk tegenover elke 100 werklozen inmiddels 143 openstaande vacatures. In totaal stonden er aan het eind van het tweede kwartaal in Friesland 11.700 vacatures open.
Ontwikkeling vacatures
Het aantal openstaande vacature is in Friesland sinds begin 2021 bijna verdubbeld van 5.700 naar 11.700. Van de vacatures die halverwege 2022 openstonden in Friesland waren de meeste voor technische beroepen. Het gaat hier bijvoorbeeld om beroepen als machinemonteur, elektricien en loodgieter. Naast technische beroepen staan er veel vacatures open voor economisch & administratieve beroepen, zoals postbezorger, medewerker klantenservice en productieplanner. Ook zijn er veel openstaande vacatures voor dienstverlenende beroepen (met name in de horeca) en zorg & welzijn beroepen (bijvoorbeeld verzorgende IG of verpleegkundigen). Het is voor werkgevers erg lastig om de vacatures in te vullen, doordat er steeds minder werklozen zijn die de vacatures kunnen vervullen.
Ontwikkeling WW
Doordat er veel werk beschikbaar is neemt het aantal WW-uitkeringen in Friesland ook af. Eind september ontvingen in totaal 5.700 mensen een WW-uitkering. Dat is een kwart minder dan een jaar daarvoor. De forse daling op jaarbasis is sinds ruim anderhalf jaar zichtbaar. Het aantal WW-uitkeringen ligt daarmee ruim onder het niveau van voor de coronapandemie.
Structurele tekorten
In een aantal sectoren, zoals de techniek, zorg en ICT, is er al langer sprake van krapte. En ook in andere sectoren steeg de krapte al langere tijd. Door de coronacrisis werd de stijging tijdelijk gedempt. Tegelijkertijd stapten veel mensen in deze periode over naar een ander en keerden niet meer terug. Daarnaast werken veel mensen in deeltijd. En het aantal studenten dat een opleiding tot een krapte beroep afrondt is niet voldoende om de krapte op te lossen. Ook de ambities van de overheid op het gebied van de klimaatdoelen en de woningbouw stuwen de krapte verder omhoog.
Meer structurele oorzaken van de krapte zijn de vergrijzing en de kwalitatieve mismatch op de arbeidsmarkt. De komende jaren zullen veel oudere werknemers met pensioen gaan. Het aandeel werkenden boven de 50 jaar is nog nooit zo hoog geweest. Wanneer zij stoppen moeten de ontstane vacatures ingevuld gaan worden door jongeren en andere werkenden. Echter zijn er veel minder jongere werknemers die het gat kunnen opvullen. Dat gaat tot structurele krapte leiden. Een andere structurele oorzaak van de krapte is de kwalitatieve mismatch op de arbeidsmarkt. Ondanks de krapte zijn er ook nog mensen die moeilijk aan het werk komen omdat hun ervaring, opleiding of arbeidsfitheid niet aansluit bij wat er gevraagd wordt door werkgevers.
Andere aanpak arbeidsmarkt
Door vergrijzing, ontgroening, een toenemend aantal banen, minder werkzoekenden en een kwalitatieve mismatch staat de arbeidsmarkt onder spanning. De krapte in een aantal sectoren, zoals de zorg, techniek, ICT en bouw, zullen structureel zijn. Dit vraagt om een andere aanpak van de arbeidsmarkt. In Friesland heeft de samenwerking binnen Fryslân Werkt! steeds meer impact.
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.