TE ZIEN IN… Aflevering 158: Beeld van Heine Noordstra bij CBS de Paadwizer
OENTSJERK – ‘Zonder titel’ is een meerkleurig betonnen beeld uit 1982 van Heine Noordstra. Het staat voor de entree van CBS De Paadwizer van Stichting De Oarsprong, Van Haarsmasingel 6. De twee staande halve bollen stijgen elk vanaf een smalle voet op. De delen symboliseren de verbondenheid tussen de leerlingen en zijn rondom bedekt met verspringende reliëfdelen.
OENTSJERK – ‘Zonder titel’ is een meerkleurig betonnen beeld uit 1982 van Heine Noordstra. Het staat voor de entree van CBS De Paadwizer van Stichting De Oarsprong, Van Haarsmasingel 6. De twee staande halve bollen stijgen elk vanaf een smalle voet op. De delen symboliseren de verbondenheid tussen de leerlingen en zijn rondom bedekt met verspringende reliëfdelen.
Gerhild van Rooij
ORGANISCH
Noordstra’s kunstwerk ‘Zonder titel’ is speciaal gemaakt voor de christelijke basisschool De Paadwizer in Oentsjerk, voorheen De Groen van Prinstererschool in Oentsjerk en een school met functie voor de buurdorpen. De vormgeving van de beelden van de Friese kunstenaar Heine Noordstra (1944, Aldtsjerk) is voor het grootste deel geometrisch, maar een aantal oudere beelden is organisch vormgegeven. Het werk voor De Paadwizer is organisch van vorm maar er zijn ook enkele geometrische elementen in te zien. Ten opzichte van elkaar staat het ene deel van het beeld diagonaal naar voren naar de weg en het andere staat er haaks op. Zijn het twee gestileerde hoofden vol ideeën en mogelijkheden en zo verbonden?
GEOMETRISCH
De oppervlakten van beide delen van dit kunstwerk bestaan uit gevarieerde structuren en reliëfs die per deel verschillen. De structuren aan de buitenzijde en deels ook aan de binnenzijde doen sterk denken aan arceringen en andere details van grafisch werk van Noordstra. De reliëfs aan de binnenzijde zijn meer uitgesproken en bestaan uit ongelijkmatige vrije vormen, rondingen, openingen en een aantal kleine kubusvormen en vallen als een puzzel in elkaar. Kubusvormen komen ook voor in de abstractere kartonreliëfs en architecturale van Noordstra die in 2000 en in de periode 2011- 2014 onder meer in onze Galerie Bloemrijk Vertrouwen getoond zijn. De kubusvorm, maar dan open, is uitgangspunt in verschillende andere werken van de kunstenaar in de openbare ruimte, onder meer in Heerenveen. In Oentsjerk is de gesloten kubus als detail veel vrijer toegepast.
HEINE NOORDSTRA
Noordstra woont in Mûnein, dat vroeger onder Oentsjerk viel. Hij heeft daar ook zijn atelier. De kunstenaar is opgegroeid in Aldtsjerk en doorliep de Groen van Prinstererschool in Oentsjerk, de voorloper van De Paadwizer. Als beeldend kunstenaar is Noordstra opgeleid in Leeuwarden, daar was de in 1951 opgerichte Friese Kunstnijverheidsschool in 1958 uitgegroeid tot de professionele kunstopleiding van stichting Vredeman de Vries. In 1962 kreeg de school rijksgoedkeuring en werd mede vanuit het rijk gefinancierd. In 1972 werd de stichting Vredeman de Vries opgeheven en viel de school onder gemeente Leeuwarden tot deze in 1986 opging in de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en na het herenakkoord in 1989 werd tussen de commissarissen van de Koningin van Friesland en Groningen (Wiegel en Vonhoff) naar Groningen zou gaan. De Academie sloot in 1992.
KLEUR EN VAN DER MEIJ
Een van de docenten aan ABK Vredeman de Vries was beeldhouwer Jaap Van der Meij (1923-1999). Het beeld ‘Zonder titel’ van Noordstra is enigszins vergelijkbaar met het betonnen werk ‘Heilige Grond’ uit 1967 in Burgum van Van der Meij. Het beeld van Noordstra heeft een abstractere vormentaal dan het kunstwerk van Van der Meij, die in de decoratie figuren, dieren en hemellichamen uitbeeldt. In beide werken komt de grove structuur van het beton optimaal uit en bij beide kunstenaars is een zijde naturel, de achterzijde f buitenzijde en van de binnenzijde van Van der Meij en de voorzijde van Noordstra spatte de kleuren er oorspronkelijk af. Die kleuren waren veel uitgesprokener dan op de foto’s en nu zichtbaar. De kleurrijke zijden vormden een contrast met de naturelle zijde en dit contrast komt nu niet goed uit. Kunst heeft, net als het schoolgebouw, en andere gebouwen, hekken, bruggen, onderhoud en zorg nodig. Dat geldt ook voor het beeld bij De Paadwizer. Het schoolgebouw wordt regelmatig perfect op kleur gebracht, de deur blijft helderrood, de gevel lichtblauw het logo met vlinder helderblauw en ook het binnenwerk van de school ziet er van de balken aan het plafond tot de wanden, vensters en deuren prima uit. Helaas wordt het unieke kunstwerk niet op kleur gehouden.
NOOT
* https://www.rtvnof.nl/te-zien-in-aflevering-94-burgum-heilige-grond-jaap-van-der-meij/
AUTEUR
Gerhild van Rooij, cultuurpublicist
FOTO’S
1. Zonder titel, voor CBS De Paadwizer, Heine Noordstra (Archieffoto, 2005)
2. Detail reliëf voorzijde Zonder titel, H. Noordstra, (foto Gerhid van Rooij. 2014)
3. Zonder titel, CBS De Paadwizer entree, Oentsjerk (foto Gerhild van Rooij, 2020)
4. De Paadwizer, rechts Zonder titel, Heine Noordstra (foto Gerhid van Rooij, 2014)
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.
