TE ZIEN IN… Aflevering 355: Tulpen, herontdekte delicatesse van bloem en bloembol
REGIO / WEST-FRIESLAND – Biologische bloembollen leveren sierbloemen, daarnaast leveren enkele bloembollenkwekerijen verse bloembollen voor consumptie.
REGIO / WEST-FRIESLAND – Biologische bloembollen leveren sierbloemen, daarnaast leveren enkele bloembollenkwekerijen verse bloembollen voor consumptie. Anno 2025 zijn op diverse manieren bereide biologische bloembollen delicatessen in verschillende sterrenrestaurants. Culinair expert Alain Caron bereidde eerder verfijnde recepten met tulpenbollen voor televisieprogramma Binnenste-Buiten. Kookboeken met heerlijke biologische bloembol-recepten vermelden dat de Romeinen bloembollen aten bij huwelijken, goed voor de liefde.
DELICATESSE
In het RTV NOF gebied worden op tulpenvelden en andere bollenvelden, bollen geteeld voor de sierbloemen of bollen om de snijbloemen te telen. Biologische bloembollen kunnen van oudsher ook bereid worden als heerlijk voedsel. In deze periode met veel aandacht voor plantaardige producten worden bepaalde tulpen- en andere bloembollen bereid als delicatesse en niet zoals in de Tweede Wereldoorlog als noodvoeding. Er zijn regio’s waar de bloembol wel 2000 jaar op het menu bleef staan. De tulpenbol is in ons land een hippe, smakelijke herontdekte groente. De eigentijds gerechten en heerlijk voorgerechtjes of hapjes kunnen alleen gemaakt worden met biologisch geteelde tulpen die niet behandeld zijn met etherische olie en voor consumptie geschikt zijn, dus geen bollen van een zakje biologische tulpen uit tuin- of bloemencentra of de supermarkt.
ROMEINEN
Culinair schrijfster Manon Henzen onderzoekt ons eetverleden en schreef vele kookboeken met historische achtergronden en historische recepten. Daarnaast zijn via haar online platform eetverleden.nl verschillende historische kookcolleges beschikbaar onder de noemer Eet Academie. In het college en e-boek bij het historisch kookcollege ‘Koken met bloembollen’ krijgt de geschiedenis van het eten van bloembollen de aandacht. Er staat onder meer in dat de Romeinen de tulp nog niet kenden, maar de bloemen en bloembollen kuifhyacinth, lelie en zee-ui op smaak brachten in verrassende recepten. Een manuscript uit de Romeinse tijd beschrijft een delicatesse van bloembollen met kruiden en wijn, dat bevorderlijk was voor de liefde en vaak op bruiloften werd geserveerd. Manon deelt meer achtergrond informatie en laat zien hoe nieuwe en historische recepten voor bloembollen uit verschillende perioden, van de oudheid tot de Tweede Wereldoorlog en onze eenentwintigste eeuw, gemaakt worden. De recepten verschillen van bloembollen met kaas en sesam tot bloembollenstamppot, tulpenbolbeignets of bijvoorbeeld ingemaakte bloembollen op zoetzuur en gefermenteerde bloembollen.
EET SMAKELIJKE TULP
John Huiberts en zijn vrouw Johanna Huiberts-van den Berg uit Sint Maartensbrug zijn de bekendste pioniers voor de biologische bloembollenteelt in ons land. Ze kweken biologische bloembollen voor de sier en voor consumptie. Voor 2020 werden hun verse biologische tulpenbollen al gebruikt door meesterchefs van sterrenrestaurants als De Librije, Zwolle en De Nieuwe Winkel, Nijmegen en voor tulpenwodka. Uitgever Frits Poiesz ontdekte in 2019 tijdens een boerendiner de in de koekenpan met een beetje zout gebakken ‘rokjes’ van de biologische tulpenbol ‘Pink Impression’ en andere heerlijke bloembollengerechten van Johanna Huiberts. Alle gerechten waren gemaakt van de biologische bollen die haar man John kweekte. Poiesz vond alles zo lekker dat hij het 72 pagina’s grote boek Eet smakelijke Tulp. Heerlijke gerechten met eetbare bio-bollen en bio-bloemen uitgaf. Het bevat 36 heerlijke recepten van Johanna voor gerechten met de biologische tulp en tulpenbol en andere bio-bloemen en bollen en Reineke van Tol schreef er historische achtergronden van de eetbare bloembollen bij. De recepten variëren van broodje tulp tot hoofdgerechten, tussendoortjes, desserts, zoete bol, bollensaus en cannelloni en zijn net als bij eetverleden mooi gefotografeerd.
BOLLEN IN 2025 TEGENOVER 1944-1945
Lange tijd werd het eten van tulpenbollen geassocieerd met de hongersnood in de Tweede Wereldoorlog, in het bijzonder tijdens de Hongerwinter 1944-1945. De voorraad tulpenbollen van de opa van Johanna Huiberts werd in oorlogstijd ook noodgedwongen aangebroken om op te eten. In het westen lagen bloembollen opgeslagen in pakhuizen en op zolders en aten mensen droge in plaats van verse bollen als noodvoeding. Die verdroogde tulpenbollen, dahliabollen en suikerbieten smaakten zonder bijpassende gerechten, kruiden en specerijen vaak bitter, maar waren voedzaam. Iets anders was er niet. In het Verzetsmuseum liggen recepten van stamppot, soep en baksels van bloembollen, met nauwelijks iets anders om ze smaak te geven dan creativiteit en surrogaatspecerijen. Deze gerechten zijn niet te vergelijken met de heerlijke gerechten van verse bloembollen, of vers ingemaakte bollen met de goede ingrediënten van nu.
FOTO’S:
1. Eetbare biologische tulpen en tulpenbollen (foto Biologischebloembollen.nl)
2. Johanna Huiberts-van den Berg en Reineke van Tol. Eet smakelijke Tulp. Heerlijke gerechten met eetbare bio-bollen en bio-bloemen (foto, Uitgever Frits Poiesz).
3. Receptfoto uit: Eet smakelijke Tulp (zie 2).
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.
