VIDEO: 80 jaar bevrijding van Fryslân: “Dy dei ferjit ik nea wer, dat wie echt geweldich”
BUITENPOST – Met de 97-jarige Fokje Zijlstra uit Buitenpost kijkt RTV NOF terug naar haar jeugd, die zich grotendeels afspeelde tijdens de Tweede Wereldoorlog. 15 april 1945 werd Fryslân bevrijd. “Och wat wiene wy blij mei dy befrijding, ja, dat wie geweldich”, vertelt Zijlstra terwijl ze vonkelende ogen heeft.
BUITENPOST – Met de 97-jarige Fokje Zijlstra uit Buitenpost kijkt RTV NOF terug naar haar jeugd, die zich grotendeels afspeelde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze was twaalf jaar oud toen de oorlog uitbrak, en op 15 april 1945 werd Fryslân bevrijd. “Och wat wiene wy blij mei dy befrijding, ja, dat wie geweldich”, vertelt Zijlstra terwijl ze fonkelende ogen heeft.
Tekst loopt door onder de video
De fleantúgen
Zijlstra en haar zus sliepen vaak op een kamer. “At wy dan op bêd leine, dan kamen der altyd in hiel soad fleantúgen oer, út Ingelân. Ik wie sa bang foar dy fleantúgeboel, dat se nei beneden ta komme soene. Dan sei myn suster: Jou dy mar del, want dy fleantúgen fleane dochs wol troch.”
Razzia’s in Buitenpost
De oud-inwoonster van Buitenpost vergeet de oorlog nooit meer, maar zeker de razzia’s die plaatsvonden hebben diepe indruk gemaakt. “Minsken dy’t oppakt waarden, dat wie echt ferskrikkelik om mei te meitsjen. Ik haw it trije as fjouwer kear meimakke, dy razzia’s. Se binne ek wol by ús troch de hûs gien om te sykjen nei jonges. Op dat momint sieten myn beide broers gelokkich ferstoppe efter de bedstee, yn in hiele lytse romte.”
“Maresjaussee warskôge”
Hoe was het om je jeugd door te brengen in de oorlogsjaren? Zijlstra herinnert zich dat, wanneer het volle maan was, ze met haar vriendinnen vaak ’s avonds nog op pad gingen. “De maresjaussee tsjinoer de iisbaan, dy warskôge ús faaks at it flak foar achten wie. Dan moasten wy gau nei binnen ta. Mar it wie wol sa dat wy faaks byinoar wiene, ek jûns. Dan hiene we lytse potsjes mei in bytsje oalje deryn en in hiel lyts stikje katoen, at je dat hiene.” Dat werd destijds gebruikt als soort van kaars.
“Fierder belibben wy net de wrâld, mar wiene wy wol in soad as freondinnen byinoar. Sa no en dan giene wy op besite by beppe op ‘e fyts, at je koene.” Zijlstra en haar vriendinnen zijn stiekem wel eens na acht uur in de avond op pad gegaan. “Mar dan bleaune wy faaks wol yn de túnen hear.”
De hege brêge
Een van de broers van Zijlstra kwam tijdens een verlofperiode terug uit Duitsland en bedacht zich niet. Hij wilde in Nederland blijven en moest dus onderduiken. “Earst wie dat thús, mar letter waard dat te gefaarlik. Doe is hy nei in túnder yn Droegeham gien, mar dy frou fan de túnder waske syn klean net. Ik moast dus op ‘e fyts mei myn persoansbewiis, sa no en dan hinne en wer tusken Bûtenpost en Droegeham.”
De rit was op zich prima te doen, maar er was een gevaarlijk punt. “Op ‘e brêge stie faaks in Dútske soldaat, hy moast myn persoansbewiis kontrolearje. Gelokkich seach hy net dat ik in kofferke mei hie, mei dêryn skjinne klean foar myn broer.”
De befrijing
De bevrijding van Fryslân en Buitenpost weet Zijlstra nog goed. “Och wat wiene wy blij mei dy befrijding, ja, dat wie geweldich.”
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.
