TRYNWÂLDEN – In de Trynwâlden wordt op bijzondere wijze stilgestaan bij 80 jaar bevrijding. Langs de Rengersweg, de hoofdweg door de dorpen van de Trynwâlden, zijn zeventig posters opgehangen. Daarop staan portretten van Canadese bevrijders die in 1945 Fryslân hebben bevrijd.
Het ophangen van de banieren is de opmaat naar een groot driedaags bevrijdingsevenement dat plaatsvindt op 3, 4 en 5 mei op Landgoed De Klinze in Aldtsjerk. Dit is uniek voor Fryslân. “It is bysûnder dat wy sa’n befrijingsrûte hjir hawwe, krekt as yn Normandië”, aldus Pauline van der Meulen van de organisatie van De Klinze Headquarters.
De posters werden met een historisch amfibievoertuig opgehangen. Dit was niet alleen een praktische keuze om de hoge lantaarnpalen te bereiken, maar ook bedoeld om iedereen alvast in de sfeer van de bevrijdingsdagen te brengen. De banieren vormen samen een bevrijdingsroute die leidt naar Landgoed De Klinze.
“Der komme wol 150 ferfiermiddels út de Twadde Wrâldoarloch” – Pauline van der Meulen
Bij de Klinze wordt een compleet Living History kamp opgebouwd, waarin het leven en de omstandigheden uit de Tweede Wereldoorlog worden nagebootst. Pauline van der Meulen van De Klinze Headquarters licht toe: “Der komme minsken mei ferfiermiddels en tinten út de Twadde Wrâldoarloch dy’t kampearje sille yn it park fan lângoed De Klinze.” Tijdens het evenement zijn bijna 150 originele militaire voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog te zien. Ook zijn er re-enactments en demonstraties.
Tekst loopt door onder de video
De voertuigen zijn eigendom van leden van Keep Them Rolling, die zich inzetten voor het behoud van voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. “Dy hawwe passy foar de Twadde Wrâldoarloch, dy hawwe passy foar it behâld fan weinen en dy hawwe harren ynskreaun. Se fine it ek geweldich om harren weinen sjen te litten oan it publyk om sa it oantinken ek libjend te hâlden”, aldus Van der Meulen.
Vanuit het kamp vertrekken bevrijdingscolonnes richting Burdaard en Dokkum. Ook Canadese gasten zullen meerijden. Eén van de bijzondere gasten tijdens het evenement is de 100-jarige Canadese veteraan Jim Parks. Hij is de laatste nog levende bevrijder uit de groep die in 2018 al eens Aldtsjerk bezocht.
De dag begint met een dienst te velde, zoals die in oorlogstijd werd gehouden. “Middeis organisearje wy in demonstraasjemiddei mei in tankbaan en allegeare ferskillende ferfiermiddels. Der sil omroppen wurde hokker auto’s der allegear te sjen binne”, vertelt Van der Meulen. ’s Avonds vindt de officiële dodenherdenking plaats. “Om healwei achten begjint it betinkingskonsert fan brassband De Bazuin út Oentsjerk. Om achten is de mienskiplike deadebetinking. Nei achten skeakelt it konsert oer fan betinking nei de fiering fan de befrijing.”
Op Bevrijdingsdag zelf rijdt een colonne van bijna 150 historische voertuigen door Fryslân. “Der binne trije rûtes en de auto’s wurde oer dizze rûtes ferdield”, aldus Van der Meulen. ’s Avonds rond half zes bereikt het Bevrijdingsvuur uit Wageningen de Trynwâlden en wordt naar De Klinze gebracht. Hier barst het bevrijdingsfeest los. Tijdens deze feestelijke afsluiting zijn ook de Canadese burgemeester, burgemeester Buma van Leeuwarden en waarnemend burgemeester Schokker van Tytsjerksteradiel aanwezig.