VIDEO: Illegale boer Hans uit Jannum blijft optimistisch, met zijn eigen kaas
JANNUM – Het land rond zijn boerderij in Jannum is de mooiste plek op aarde voor biologisch boer Hans Kroodsma. Hij groeide op tussen de koeien en de weidevogels en hij doet niets liever dan daar zijn, tussen zijn dieren.
JANNUM – Het land rond zijn boerderij in Jannum is de mooiste plek op aarde voor biologisch boer Hans Kroodsma. Hij groeide op tussen de koeien en de weidevogels en hij doet niets liever dan daar zijn, tussen zijn dieren.
Maar sinds zes jaar hangt er toch een schaduw over: Kroodsma is PAS-melder en hij boert illegaal. Kroodsma liet in 2015 – toen het melkquotum werd afgeschaft en boeren weer meer melk mochten produceren – een nieuwe stal bouwen. Hij wilde er een natuurvergunning voor aanvragen, maar kreeg te horen dat dat niet hoefde. Een melding was genoeg, onder de regels die toen gelden.
Tekst loopt door onder de video
Einde aan PAS
Maar toen de Raad van State een streep zette door het PAS, was Kroodsma, net als duizenden andere boeren, in één klap illegaal. “Als je er zo over denkt, is het wel heel jammer dat ik zonder dat ik er iets aan kon doen en met de beste bedoelingen iets doe, dat officieel niet mag. Terwijl iedereen heeft gezegd dat het zo moest”, zegt Kroodsma. Hij merkt vooral dat hij als boer een stempel heeft als hij in gesprek moet met de bank. Dan hoort hij: “Je bent wel PAS-melder. ‘ Kroodsma vindt de hele situatie heel krom. “Je hebt het met de beste intenties gedaan en dan ben je ineens een soort van illegaal. Dat geeft een heel wrang gevoel.” Vooral, zegt Kroodsma, als je dan verwacht dat er iets aan wordt gedaan.
“Maar we zijn nu zes jaar verder en er is nog altijd niets opgelost.” Hij is er wel aan toe dat er duidelijkheid komt, ook als dat zou betekenen dat hij koeien moet inleveren.
Minder koeien
“Ik kan het best met twintig of dertig koeien minder doen, denk ik. Maar om de PAS-melding helemaal weg te krijgen, moet ik de helft van mijn koeien inleveren.” Dat zou financieel te moeilijk worden, verwacht Kroodsma. Het mag dan oneerlijk aanvoelen, Kroodsma is niet iemand die de moed laat zakken, zoals dat bij andere boeren soms wel gebeurt. Het is een gegeven, zegt hij. “Ik moet zelf maar zorgen dat ik het mooi vind en dat het mooi blijft. En dan doe ik maar wat wel kan.”
En dat ‘wat’ is in zijn geval zijn eigen kaasmarkt. Dat wordt vrijdag officieel gelanceerd, middenin het land bij de boerderij in Jannum. Kroodsma deed al veel aan weidevogelbeheer en dat trok de belangstelling van de Vogelbescherming. “Die wilden wel graag wat met ons product en zo hebben we kaas gemaakt.”
Het PAS-melderschap zit het nieuwe verdienmodel niet in de weg. Het is een manier om te zien of het mogelijk is om met minder koeien toch een boterham te verdienen. Voor de biologisch boer uit Jannum is het ook een mogelijkheid om te laten zien dat de omstandigheden hem niet stoppen. “Ik wil ook dingen doen die ik mooi vind en ik wil plezier hebben in wat ik doe.” Wat ook meespeelt, is dat Kroodsma zo zijn klanten het verhaal kan vertellen van waar kaas, maar ook melk en vlees vandaan komen. Zodat boeren en burgers begrip voor elkaar kunnen krijgen. “Kijken waar je samen op kunt trekken, is alleen maar handig, denk ik.”
Toekomst
Waar andere boeren de moed wel eens in de schoenen zakt, ziet Kroodsma een mooie toekomst voor zich. En niet voor hem alleen, maar voor ons allemaal. “Daar geloof ik heel erg in. En ik geloof ook dat je erin moet geloven. Want anders is er niet zoveel aan.”
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.
