VIDEO: Dorpshuizen in de knel: na coronacrisis kampt men ook met energiecrisis

GARYP – De bezorgdheid over Friese dorpshuizen neemt toe nu die niet enkel de coronacrisis, maar ook een energiecrisis voor de voeten krijgen. “It wurdt mei de dei soarchliker” , zegt directeur Theo Andreae van Dorpswerk.

“Wy sitte no hast twa jier yn dizze pandemy dy’t mar gjin endemy wurde wol. Dat hat grutte gefolgen foar doarpshuzen”, zegt Andreae tegen Omrop Fryslân. De buffers zijn volgens hem wel verdwenen en in het laatste half jaar komen daar nog eens de hogere energieprijzen overheen. “Dus it knypt hjir en dêr.”

Overlevingskansen

Andreae is er niet meer zo zeker van dat alle Friese dorpshuizen de crisis overleven. Myn soargen binne grutte wurden. In jier lyn wie ik der fan oertsjûge dat de Fryske doarpshuzen it wol oerlibje. Mar dêr stek ik myn hân no net mear foar yn it fjoer.”

Doarpswurk weet dat bij een aantal dorpscentra het water al hoog aan de lippen staat. Andreae:  “Ek trochdat guon op 1 jannewaris in nij enerzjykontrakt krigen hawwe mei in flinke ferswiering fan de enerzjylêsten. Sy sizze tsjin ús: wy kinne de rekken aanst net mear betelje.”

Stichting Doarpswurk is een partner van de provincie en steunt dorps- en buurthuizen in Fryslân.

Doarpswurk blijft in gesprek met overheden over extra steun, maar de organisatie is daarin niet de enige. “De útdaging wurdt hoe’t je de kommende tiid oerbrêgje kinne. Wy besykje mei man en macht te foarkommen dat doarpshuzen twongen slute moatte, mar de soargen nimme ta.”

Mensen worden eenzamer

In Garyp is geld niet het grootste probleem, maar wel dat het dorpshuis z’n rol nu niet kan vervullen. “Der binne in soad minsken iensum of allinnichsteand yn it doarp”, vertelt beheerder Kees de Vries van It Geahûs. “Dy kamen hjir bygelyks foar in waarm miel. Ik hoopje net dat sy no nóch iensumer wurde. Mar ik tink it hast wol.”

“Jild is mar jild”, zegt De Vries. “It sosjale stiet by my eins folle mear foarop. Wat is der no moaier as in potsje te biljerten, in kaartsje te lizzen, of muzyk te spyljen? En dêrnei efkes byprate. It is foar in soad minsken it wyklikse of moanlikse ‘uitje’. Wy binne mei tsjinsin ticht.”

“Hiel sneu”

Al die verengingen liggen nu stil, zo ook de twee biljartclubs. Karel Pander zit over zijn leden in.  “As ik ien tref yn it doarp, dan hawwe wy it der altyd even oer: wannear soene wy wer kinne? En as wy wer kinne, soenen we it noch op ‘e nij leare moatte?”

Beide clubs hebben ruim 20 leden. “De iene klup hjit Us Nocht. No, dat giet der wol in bytsje ôf sa stadichoan. En de oare hjit FIUD, Foarút is ús doel. Mar as je net oefenje, dan wurdt dat ek neat fansels. Dus it is wol hiel sneu fyn ik.”

Verenigingen en clubs

Het is een groot gemis. “Foar in soad minsken is it biljerten it hichtepunt fan ‘e wike. It hat in soad gefolgen as soks fuortfalt. Ast net folle mear hast as dit, dan is dit hast it iennige dat noch trochgie. Ik kin my foarstelle dat guon minsken echt yn ‘e problemen komme. It is in ellinde.”

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail