Waarom laten mensen in Achtkarspelen en Dantumadiel zich minder vaak vaccineren?
BUITENPOST/DAMWALD – In geen enkele Friese gemeente is het aantal mensen dat volledig is gevaccineerd tegen het coronavirus zo laag als in Achtkarspelen en Dantumadiel. De burgemeesters van beide gemeentes doen een oproep aan hun inwoners: informeren en vaccineren.
BUITENPOST/DAMWALD – In geen enkele Friese gemeente is het aantal mensen dat volledig is gevaccineerd tegen het coronavirus zo laag als in Achtkarspelen en Dantumadiel. De burgemeesters van beide gemeentes doen via Omrop Fryslân een oproep aan hun inwoners: informeren en vaccineren.
Het RIVM heeft van alle gemeentes de vaccinatiecijfers openbaar gemaakt. In Achtkarspelen en Dantumadiel is 64 procent van de volwassenen volledig gevaccineerd. Burgemeester Klaas Agricola van Dantumadiel schrikt er niet meer van, maar is wel teleurgesteld. “Iedereen ziet wat corona kan doen. Hier zijn ook veel gezinnen die dat hebben meegemaakt.”
Hij baalt vooral van de lage cijfers onder jongeren. “In de groep tussen de 12 en 17 jaar is 26 procent volledig gevaccineerd. Dat is ontzettend laag.” Agricola denkt dat online desinformatie een belangrijke reden is. “Er is veel onzekerheid en dat wordt versterkt door berichten op sociale media. Die zijn niet altijd betrouwbaar.”
Dat verklaart alleen nog niet waarom de cijfers in de noordoostelijke hoek van Fryslân lager zijn dan in andere delen van de provincie. “Misschien ligt het aan de volksaard, de mentaliteit. In deze regio hebben mensen een mentaliteit van ‘we komen er zelf wel uit’. Dat zie je terug.” De mentaliteit van de mensen is ook volgens Oebele Brouwer, burgemeester van Achtkarspelen, de beste uitleg voor de lage cijfers. “Ik ben veel onder de mensen geweest in de vaccinatieperiode. Er zijn altijd drie argumenten die ik het vaakst hoor.”
‘Overheid moet niet zeggen wat ik moet doen’
“Wat ik vaak hoor is dat mensen zich wel gezond vinden en dus denken dat ze geen vaccin nodig hebben. Daarnaast is er twijfel over de veiligheid van het vaccin. En als derde: ‘de overheid moet niet zeggen wat ik moet doen’.” De mentaliteit heeft ook positieve effecten, zegt Agricola. “It geeft de kracht van de samenleving aan. Maar in dit geval gaat het om de volksgezondheid. Corona zorgt voor zoveel verdriet en leed. Het blijft zorgelijk.”
De GGD Fryslân heeft geen zaligmakende verklaring voor het verschil tussen het noordoosten van Fryslân en de rest van de provincie. “Wij zien het ook, er zit een duidelijke grens tussen”, zegt een voorlichter. Of de mensen er inderdaad een andere mentaliteit hebben, kan de GGD niet zeggen. “We hebben vooral contact met mensen die zich wel laten prikken, niet met mensen die het niet doen.”
De GGD heeft eigen vaccinatiecijfers. Daarbij zijn de percentages net iets hoger dan bij het RIVM. Dat komt doordat niet iedereen die wordt geprikt, wil dat dat wordt doorgegeven aan het RIVM. De burgemeesters willen het bij laten. In streekkranten hebben beide burgemeesters een column, waarin ze inwoners blijven oproepen om zich te vaccineren. “Ik krijg daar veel positieve reacties op”, zegt Brouwer.
Agricola: “Ik probeer aan te geven dat het niet alleen voor jezelf doet, maar ook voor de mensen om je heen. Maar wat kun je nog meer doen? Ik kan niemand dwingen om het vaccin te nemen.” Brouwer vindt dat ook lastig: “Ik houd er niet van om te zeggen ‘je moet dit’ of ‘je moet dat’. Vaccinatie is vrijwillig. Maar je moet wel accepteren dat je zonder vaccin sommige dingen niet kan. Dat zie je in andere landen ook steeds meer. In Frankrijk krijg je niet eens een bakje koffie. Bij ons kun je niet op de tribune bij SC Heerenveen.”
GGD zoekt redenen
De GGD heeft zijn best gedaan om het mensen zo makkelijk mogelijk te maken. “We zijn veel in de regio geweest met de prikbus. In onze beleving doen we heel veel, maar we moeten kijken of we nog meer kunnen doen.”
Daar praat de GGD ook over met de gemeenten: “Zo moeten we erachter komen wat precies de redenen zijn en wat we daaraan kunnen doen om meer mensen naar ons toe te krijgen. Daar kijken we dus actief naar.”
Behoefte aan specifiekere cijfers
Of het stemgedrag een verklaring is, durft Agricola niet te zeggen. Het is niet zo erg als in de gemeenten Urk en Staphorst, mar christelijke partijen als ChristenUnie en SGP hebben in Dantumadeel een grotere aanhang dan in andere Friese gemeenten. “Bij ons woont die groep met name in Driezum, Wâlterswâld en in beetje in Damwâld. Maar ik heb nu cijfers voor de hele gemeente, niet uitgesplitst naar dorp. Als ik dat wel zou hebben, kon ik misschien wat preciezer actie ondernemen.”
Vaccinatiegraad per gemeente (volledig gevaccineerd)
| Schiermonnikoog | 93% |
| Terschelling | 88% |
| Ameland | 87% |
| Vlieland | 83% |
| Harlingen | 74% |
| Ooststellingwerf | 73% |
| Heerenveen | 73% |
| Weststellingwerf | 73% |
| De Fryske Marren | 71% |
| Opsterland | 71% |
| Smallingerland | 71% |
| Tytsjerksteradiel | 71% |
| Waadhoeke | 71% |
| Súdwest-Fryslân | 70% |
| Leeuwarden | 68% |
| Noardeast-Fryslân | 68% |
| Achtkarspelen | 64% |
| Dantumadiel | 64% |
Stuur je tip, video of foto's naar:
0511-441202 of nieuws@rtvnof.nl.