TE ZIEN IN… Aflevering 156: Molen in Marrum in rouwstand voor Piet

MARRUM – Als er iemand is overleden, zet de molenaar de wieken in de rouwstand, zodat iedereen weet dat er een dierbare is overleden. De Grutte Mûne, ook bekend als De Grote Molen, staat aan de Lage Herenweg 1 en heeft als groots eerbetoon de wieken in de rouwstand gezet voor weerman Piet Paulusma (1956-2022).

Gerhild van Rooij

GRUTTE MÛNE MARRUM
De Grutte Mûne of Grote Molen is een Poldermolen van waterschap Marrum-Westernijkerk, Monnikmolen uit 1845 en gerestaureerd in 1957-’58, 1965, 1968 en 1978-’79. Op 16 maart 1971 is de molen in het monumentenregister ingeschreven als Rijksmonument 15637, Kadaster deel/nr. 82691/157. De dorpsbeeldbepalende molen met X-Y coördinaat: 182690 – 593255 ligt nu in Gemeente Noardeast-Fryslân, een gemeente gevormd door onder meer de voormalige Gemeente Ferwerderadiel. De rouwstand van de Grutte Mûne tekent de populariteit van de op 20 maart 2022 in het MCL te Leeuwarden aan kanker overleden nationale weerman Piet Paulusma. Voor velen kwam zijn dood als een verrassing.

ROUWSTAND
In Noord-Nederland is de rouwstand de stand waarbij de wieken van de molen niet helemaal in het midden staan, maar iets naar rechts, in het Zuidoost-Nederland iets naar links. Het is gebruikelijk de molen in de rouw naar het huis van de overledene te richten. De rouwstand is een mooi gebruik dat van oudsher de verbondenheid met de overledene symboliseert. Het rouwbetoon is van ver zichtbaar voor de gemeenschap en dat schept een band. In 2013 na het overlijden van Prins Friso, voorzitter van de Oude Nederlandse Molens, vroeg Vereniging de Hollandsche Molen molenaars de molen in de rouwstand te zetten en werd de rouwstand opnieuw bekend bij velen.

PIET, OP EIGEN KRACHT
Piet was in 2018 al geopereerd aan darmkanker en heeft zijn naderend einde stilgehouden. Zijn laatste televisie optreden was donderdag, het laatste radio optreden jl. vrijdag. Niet alleen in zijn woonplaats Harlingen, maar in heel Nederland was de op 15 december 1956 in Tzum geboren Piet, in Fries Pyt en voluit Pieter Paulusma een begrip. Hij werkte als 18-jarige op de afdeling Calculatie bij de PTT Telecom (het latere KPN), volgde opleidingen en interne cursussen en schopte het tot manager facturering terwijl hij zich al sinds de jaren 1970 met het weer bezighield. Na de meteorologie cursus van Teleac en, ontwikkelde hij zich via het zelf bestuderen van natuurverschijnselen, zelfstudie en adviezen van zijn zwager, die colleges meteorologie gaf, verder als weerman.

CARRIÈRE
Piet begon met weerberichten voor de Franeker Courant, en vanaf 1985 voor Omrop Fryslân radio. Daarna voor media zoals het Friesch Dagblad en RTV Noord. In 1988 zette hij zijn weerbedrijf Piet Paulusma Meteo Service op. Zes jaar later was hij weerman op Omrop Fryslân televisie en in de winter van 1995-1996 vroeg ijsmeester Henk Kroes hem als Friese weerman verslag te doen van de Elfstedentocht. Piet kreeg als adviseur van het Elfstedenbestuur een nieuwsblokje in Hart van Nederland. De tocht bleef uit, maar Piet werd 23 jaar vaste weerman op televisie bij SBS6. Hij zette dat vanaf januari 2020 voort bij omroep MAX in Tijd voor MAX en twee keer per werkdag op NPO Radio. De website van de Weekkrant van Wegener publiceerde zijn plaatselijke weerberichten en Piet verzorgde enige tijd het weerbericht op Noordzee FM en later Radio 10 Gold, er verscheen wekelijks een weerbericht in de Harlinger Courant, dagelijks in het Friesch Dagblad, en Piet verzorgde de weerpagina in MAX Magazine.

DANK VAN PIET
Piet was de man van ‘Oan’t Moarn’ waarmee hij zijn televisieweerberichten op steeds andere buitenlocaties afsloot. Zomers kreeg hij per dag wel tot 100 uitnodigingen om bij evenementen langs te komen. Hij waardeerde dat en heeft op zijn sterfbed een laatste boodschap aan Nederland doorgegeven aan Jan Slagter. De Omroep MAX-baas moest de hele bevolking bedanken dat ze al die jaren naar Piets weerberichten hebben gekeken. Velen herinneren hem ook uit zijn bijrol in de Friestalige film De Kameleon sjocht yn it waar (2002) van studentenvereniging F.F.J. Bernlef, de film De schippers van de Kameleon (2003), en ook nog weerman in de Kabouter Plop-film Plop en de pinguïn (2007). Hij was te zien in de reclamespot Kwik-Fit (2007) over winterbanden om niet te slippen, dat angstwekkende fragment werd gebruikt in de Amerikaanse verfilming van Das Experiment, The Experiment (2010).

MOARN 25 MAART AFSCHEID
Morgen, vrijdag 25 maart kan iedereen in het Entrepotgebouw aan de Dokkade 1, 8862 NZ te Harlingen tussen 12.00 en 17.00 uur afscheid nemen van Piet, onze nationale weerman en vader van vier kinderen. De in 1999, 2000 en 2006 populairste weerman van het jaar. Hij werd op 21 januari 2022 benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege zijn inzet voor Friesland en talloze organisaties en kreeg in de Statenzaal van het provinciehuis in Leeuwarden de versierselen uitgereikt door de commissaris van de Koning in Friesland, Arno Brok, de versierselen uit en burgemeester Ina Sjerps van Harlingen. Het lintje kreeg de weerman opgespeld door zijn tweelingbroer. Zelf bewaar ik goede herinneringen aan de keren dat ik Paulusma achter de schermen en bij enkele evenementen ontmoette. Hij was altijd vriendelijk, meelevend en energiek en zal niet snel vergeten worden. Het grootste eerbetoon aan levensgenieter Piet is misschien wel de massale aandacht in gesprekken, de media en social media en vooral de vele uitingen van rouw zoals de rouwstand van de achtkantige windmolen in Marrum van stichting De Fryske Mûne.

AUTEUR
Gerhild van Rooij, cultuurpublicist
FOTO’S
1. De Grutte Mûne in rouwstand, Marrum, (foto uit 2022, Floriske Gerritsma).
2. Uitzetten van op krachten gekomen zeehonden met Piet Paulusma (rechts), Marion en stagiair Maili (foto uit 2014, Ecomare/Alko de Wolf).
3. Grutte Mûne in Marrum (foto Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Frank Terpstra).

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail