Locatie: | NES (NOARDEAST-FRYSLÂN) |
---|---|
Begin datum: | zondag 28 april 2024 15:00 |
NES (NEF) – Vijfdejaars leerlingen van het Piter Jelles Dalton in Dokkum maakten dit jaar hun profielwerkstuk. Onder hen Nynke Keegstra uit Nes en Willemijn Wijnbergen uit Damwâld. Zij kozen voor een bijzondere hoofdvraag: “Wat was de rol van alternatieve genezers door de eeuwen heen in Noord-Fryslân?” Hun profielwerkstuk werd met een prachtige 9 beoordeeld. Zelf zijn zij maar wat enthousiast over hun onderwerp en op 28 april geven zij dan ook een presentatie over hun bevindingen in Theaterkerk Nes. Daar is momenteel de tentoonstelling ‘De laatste dagen van de dorpsgek’ te bezoeken.
,,Van tevoren wisten wij eigenlijk nog helemaal niets over dit onderwerp. Maar we wisten beide wel dat we ons profielwerkstuk voor het vak geschiedenis wilden doen. We houden van verhalen. Veel anderen die ook het vak geschiedenis kozen, kozen voor een onderwerp dat met de Tweede Wereldoorlog te maken had. We wilden wel graag iets anders.” Nynke en Willemijn, beide vrijwilligers bij Theaterkerk Nes, raakten aan de praat met Anne-Goaitske Breteler, die hen wees op duiveluitbanners, waarzeggers en wonderdokters die in Noord-Fryslân actief zijn geweest. Het onderwerp voor hun profielwerkstuk was gevonden. De meiden doken vol in hun onderwerp, interviewden familieleden en nazaten van zogeheten ‘wonderdokters’ en hielden ook een enquête om te zien hoe er tegenwoordig wordt gedacht over alternatieve geneeskunde.
Wonderdokters en duiveluitbanners
,,In ons onderzoek hebben wij vooral gekeken naar de 17e, 20e en 21e eeuw. In de 17e eeuw was kwakzalverij heel breed verspreid in deze omgeving en was het vaak ook onderdeel van het geloof. Alle bijvoorbeeld psychische problemen die niet verklaard konden worden, daarvan werd de oorzaak gezocht in bijvoorbeeld duivels waarvan men bezeten zou zijn”, vertelt Willemijn. ,,Een bekend verhaal is bijvoorbeeld het verhaal van Anna van Ezumazijl. Zij zou door haar vader vervloekt zijn en zo bezeten zijn van zeven duivels. Zij heeft meerdere duiveluitdrijverijen gehad, is naar waarzegsters geweest, naar wonderdokters en ook naar de reguliere gezondheidszorg. Uiteindelijk zou ze op jonge leeftijd overlijden aan de pest.” Het verhaal van Anna van Ezumazijl werd door Balthasar Bekker uit Metslawier gebruikt voor zijn boek ‘De betoverde weereld’. Hij dreef de spot met tovenarij en bijgeloof. Hij geloofde niet dat duivels bezit van mensen konden nemen.
Voor het profielwerkstuk van Nynke en Willemijn keken ze ook naar recentere verhalen van alternatieve genezers. Zo kwamen ze via de pake van Willemijn bij Hessel ‘Bakje’ Wiersma uit de Wâlden, een expert op het gebied van aardstralen. ,,Mijn eigen pake had als kind veel last van slapeloosheid. Zijn vader zou naar de dokter om medicijnen voor zijn vrouw, toen hij Hessel Bakje tegenkwam. De slapeloosheid van mijn pake kwam ter sprake. Hessel wist wel wat op het probleem van mijn pake, want hij zou volgens hem last hebben gehad van aardstralen. Hij begroef een weckpot met spiritus en papier in de tuin van mijn pake, die vervolgens daarna geen last meer heeft gehad van slapeloosheid.”
Presentatie in Theaterkerk Nes
Op 28 april vertellen Nynke en Willemijn in Theaterkerk Nes meer over hun profielwerkstuk en het onderzoek dat zij daarvoor deden. ,,We kunnen er wel uren over praten”, zegt Nynke. Ook de conclusie in hun profielwerkstuk doen zij dan uit de doeken. ,,Onze hoofdvraag was natuurlijk ‘Wat was de rol van alternatieve genezers door de eeuwen heen in Noord-Fryslân?’. Die rol is natuurlijk heel erg veranderd. Doordat de wetenschap enorme sprongen heeft gemaakt is de reguliere zorg veel belangrijker geworden. Maar alternatieve zorg speelt nog zeker een belangrijke rol, al is dat op een heel andere manier. We hebben niet meer de duiveluitdrijvers, wonderdokters en waarzeggers, maar bijvoorbeeld acupunctuur is ook een alternatieve geneeswijze. Je ziet tegenwoordig ook dat alternatieve geneeskunde meer hand-in-hand gaat met de reguliere geneeskunde. Het één hoeft het ander niet uit te sluiten”, aldus Nynke.
De presentatie van Nynke en Willemijn vindt plaats op zondagmiddag 28 april van 15.00 tot 16.30 uur. De presentatie is gratis bij te wonen op vertoon van een entreebewijs voor de tentoonstelling ‘De laatste dagen van de dorpsgek’. Deze tickets zijn o.a. online verkrijgbaar via de site.