Ingezonden: Integraal Masterplan Sociaal Domein

Recent werden de Waddeneilanden getroffen door een kleine ramp a.g.v. het overboord slaan van een paar honderd zeecontainers. Enkele burgemeesters pleitten rap voor een Rijksrampenplan voor de Waddeneilanden.

Vorig jaar was er in de week tegen eenzaamheid in Brugchelencamp te De Westereen een mini-symposium met als thema kwetsbare ouderen. Op dat symposium werd o.m. benoemd, dat in 2035 bijna 80% van de bevolking in Noordoost Friesland (NOF) ouder is dan 75 jaar(!).

Nu de gemeente Noardeast-Fryslân is ontstaan en zijn nieuwe gemeenteraad is aangetreden, lijkt mij dát de gelegenheid, gelet op de huidige sociaal- demografische en geografische gegevens, om te anticiperen op de toekomstige bevolkingssamenstelling en vooral op de te verwachten zorgbehoefte.

Terwijl burgemeesters terecht pleitten voor een Rijksrampenplan voor de Wadden, zou ik hier een lans willen breken voor een Integraal Masterplan Sociaal Domein in de uitgestrekte en omvangrijke gemeente Noardeast- Fryslân. Vanwege de voormalige DDFK-constructie ligt in dit verband uitbreiding met Dantumadiel voor de hand .

NOF vergrijst, ontgroent en ontzorgt. De bevolking neemt jaarlijks af, scholen en winkels in de dorpen sluiten, kerken lopen leeg, hoger opgeleiden verlaten de regio, de werkloosheid is hoog. Er is weinig ‘eigen’ werkgelegenheid en het onderwijsniveau is relatief laag. De zorg in de regio staat al jaren onder druk; het zelfstandige ziekenhuis De Sionsberg is niet meer. Ook het aantal voorzieningen vermindert. Hoewel de Centrale As een positieve bijdrage levert aan de ontsluiting van NOF, laat de infrastructuur voor wat betreft het openbaar vervoer te wensen over. Ontwikkelingen waar je niet persé blij van hoeft te worden. In de media kom je regelmatig de term ‘spookdorpen’ tegen. De sociale cohesie verdwijnt.

Eind 2017 heeft het kabinet NOF officieel aangewezen als zogenaamd ’krimpgebied’, terwijl blijkt, dat er in Friesland de afgelopen jaren weinig bereikt is bij de aanpak van krimp Voor heel NOF is, naar ik meen, 3,3 ton per jaar beschikbaar voor de aanpak van de krimp. Geld alléén is niet voldoende ;. wél het faciliteren van initiatieven van onderop.

Na de wederopbouw van Nederland na de Tweede Wereldoorlog die gepaard ging met een hoge nataliteit, zijn we nu in een periode beland waar de nataliteit en de mortaliteit in een andere verhouding tot elkaar zijn gekomen. We duiden dit steeds meer aan met het begrip ‘krimp”. Eén van de kenmerken van deze opbouw was de ontwikkeling van onze verzorgingsstaat, een staat die ons ‘verzorgde van de wieg tot het graf.’

Voor alle versoberingen die in de laatste jaren zijn doorgevoerd was dit al een onderwerp van discussie. Het pijnlijke is dat deze bezuinigingen nu gekoppeld worden aan krimp. Een situatie die al lang van tevoren te voorzien was en eerder leidt tot een ‘normalisering’ van onze maatschappij. Het inspelen hierop vraagt om een herzien van onze uitgangspunten die tot nu toe golden voor een maatschappij die alleen op groei gebaseerd was. Het gevolg van deze ontwikkelingen is dat de voorspelde groei op allerlei terrein niet die vorm aanneemt dan dat men verondersteld had en nu leidt tot verschraling van onze maatschappij. Openbaar vervoer, onderwijs, gezondheidsvoorzieningen, sociale- en culturele faciliteiten worden steeds minder en steeds minder belangrijk geacht. De burger dient zelf organisaties, verenigingen op te zetten om deze in stand te houden, maar wellicht ligt daar ook de kracht van de zich verantwoordelijk voelende burger voor zijn eigen , dorp en regio. Anticiperen op deze kracht van de bewust zijnde-burger kan leiden tot een burgerlijke democratie die weer wordt tot een echte democratie.

Voor een Integraal Masterplan Sociaal Domein zouden, onder regie van de gemeente, meitinkers kunnen worden gezocht bij.: huisartsen, thuiszorgorganisaties, Medisch Centrum Sionsberg, De Friesland, provincie én vooral(!) de inwoners, m.a.w. er lijkt ruim voldoende ervaringsdeskundigheid en -kunde in NOF voorhanden. Misschien zit er nog wat geld in het potje krimpgelden?

© Jos Debreczenyi, Feanwâlden

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail