Lezing over Gerben Feitsma: de NSB-burgemeester

KOLLUM – Op 30 april was Theater de Colle volledig gevuld met circa tweehonderd bezoekers. De avond was georganiseerd door Stichting Kollum Promotie en de Programmaraad van Theater de Colle in het kader van tachtig jaar bevrijding, met een focus op de rol van sommige Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog foute keuzes maakten. Een van die ‘foute’ Nederlanders was burgemeester Gerben Feitsma.

De avond werd geopend door burgemeester Kramer, die een oproep deed om onze rechtsstaat met elkaar te koesteren en te beschermen. Zijn betoog was: ga nooit mee met het dienen in een dictatoriaal regime, zoals Gerben Feitsma deed. Je begeeft je dan op een hellend vlak, wat van kwaad tot erger wordt.

Daarna werd de zaal meegenomen in de lezing van Oebele Vries over de rol van Gerben Feitsma, NSB-burgemeester in Kollum en omgeving tijdens de Tweede Wereldoorlog. In een boeiend betoog legde de heer Vries uit wat voor persoon burgemeester Feitsma was en hoe hij tot zijn keuze kwam om zich aan te sluiten bij de NSB. De heer Feitsma was zonder twijfel een eerzuchtig persoon die graag deel uitmaakte van de elite van Kollum. Een keerpunt in zijn houding was de melkstaking, die in Kollum door velen werd gesteund. Vanaf dat moment spande hij zich in om de Kollumers enigszins te beschermen tegen de grillen van de bezetter. Hij had gezien dat de bevolking zich massaal ging verzetten tegen de bezetter. Op dat moment werd hij een man met twee gezichten.

De interviewer van deze avond was Sytze Faber. Hij had als jongen Feitsma gekend. Fabers vader moest de boerderij van Feitsma (aan de Willem Loreweg) runnen tijdens de gevangenschap van Feitsma. Feitsma kreeg overigens een milde straf en kwam na zijn gevangenisstraf weer terug op de boerderij. Hij had geen werk en leerde de jonge Sytze Faber kievietseieren zoeken en mollen vangen.

Na het interview mocht de zaal vragen stellen. Een vraag over de begrafenis in Kollum van boer Jan Feitsma, de procureur-generaal van onder andere de bordjes “Voor Joden verboden”, werd beantwoord door de aanwezige getuige van toen, de 98-jarige Sjouke Starkenburg. Volgens de heer Starkenburg was de Voorstraat van Kollum zwart van de vele SS’ers en onder andere Mussert en andere hoge heren, die Jan Feitsma de laatste eer kwamen bewijzen. (Jan Feitsma werd begin 1945 door het verzet in Amsterdam doodgeschoten en hier in Kollum begraven.)

Al met al was het op 30 april een zeer interessante en boeiende avond. De heer Oebele Vries had de bezoekers gevraagd een eventuele donatie te doen aan het Verzetsmuseum. Er werd 214 euro gedoneerd.

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail