Toren hervormde kerk Driezum in de steigers voor onderhoud

DRIEZUM– De dertig meter hoge toren van de hervormde kerk in Driezum staat voor onderhoud in de steigers. Er wordt groot onderhoud uitgevoerd aan met name de torenspits. De zware draagbalken onder de spits (het tafelement) wordt grotendeels vervangen. De spits wordt belegd met nieuwe leien. Het haantje, de pijnappel en het kruis worden gedemonteerd, behandeld en weer herplaatst.

De bliksembeveiliging wordt hersteld en ca. 85 vierkante meter voegwerk wordt vervangen. Tot slot worden de rozetramen hersteld en vindt er schilderwerk plaats. In 1968 en in 1987 stond de 145-jarige toren ook al eens in de steigers vanwege restauratiewerkzaamheden.  De werkzaamheden worden uitgevoerd door Bouwbedrijf Van der Werff Dokkum B.V. De werkzaamheden vinden plaats in opdracht van de gemeente Dantumadiel.

Historie toren

Pieter van der Bij van Streekargyf Noardeast-Fryslân meldt in het kader van de restauratie dat de toren, in tegenstelling tot het schip van de kerk, eigendom is van Dantumadiel. Een kerktoren was van oudsher van de ‘gemeenschap’. De klok  werd geluid bij gevaar, brand, hoog water of bij heugelijke en droeve (lands)aangelegenheden. Bovendien luidde de klok drie keer daags om de tijd aan te geven voor het volk dat in het veld werkzaam was. De toren werd door de plaatselijke boevenvanger ook gebruikt als ‘hûnegat’; voor het tijdelijk opsluiten van arrestanten. Bij de scheiding van Kerk en Staat in 1798 werd deze situatie formeel vastgelegd.

De oorspronkelijke toren van 1469 had een zadeldaktoren. In de negentiende  eeuw was de toestand van de toren zo slecht dat men de torenklok amper meer durfde te luiden. In opdracht van de kerkvoogdij en naar de plannen van H.H Korenstra werd er in 1876 een nieuwe toren gebouwd. Die was volgens de omschrijving van de Rijksdienst “een neoclassicistische toren van drie geledingen met ingesnoerde spits”. Na het gereedkomen van de toren werd hierin een gedenksteen geplaatst met de volgende tekst:

“Den 5 April 1876 is aan deze toren, ter vervanging van den zeer bouwvalligen, sedert 1469 bestaanden, de eerste steen gelegd door D.J.V. Baron van Sytzama. Burgemeester van Dantumadeel en Kerkvoogd te Driezum. De medekerkvoogden waren S.F. de Boer en G.J. Hoek. Architekt deze stichting was H.H. Korenstra, Opzigter J.W.G. Duiff, burgemeester T.J. van der Steele te Sneek”.

Financieel onderzoek

De dubbele pet van de Baron, bewoner van het nabij gelegen Rinsma State, zou nog voor problemen zorgen. Burgemeester Van Sijtzama had per maart 1876 op eigen verzoek ontslag aangevraagd en gekregen. Hij bleef daarna wel aan als raadslid. Hij werd opgevolgd door Jonkheer H.H.A.J. de Geer en diens eerste heikele klus was de financiering van de torenbouw in Driezum. Deze had 5000 gulden moeten kosten maar dat bedrag werd met maar liefst 3700 gulden overschreden.

Burgemeester De Geer stelde een onderzoek in. Er was eerst al onduidelijkheid over een bedrag van bijna 1000 gulden. Dat was gebruikt voor onderhoud terwijl toen al duidelijk was dat de toren afgebroken moest worden omdat die gevaar opleverde voor de omgeving. Voor afbraak en opbouw kreeg de burgemeester annex president-kerkvoogd daarna een volmacht mee van de raad. Onder voorwaarde dat binnen een budget van 5000 gulden moest worden gebleven.

Waarna er dus achteraf een forse overschrijding werd geconstateerd. De burgerlijke gemeente draaide op voor die extra kosten en de raad vond het daarom te gortig dat op de gedenksteen ‘de H.H. Kerkvoogden’ alle eer toekwam voor de torenbouw. De gedenksteen werd daarom vervangen door een steen met de meer reëele tekst: “In het jaar 1876 is de toren gebouwd. De kosten zijn gedragen door de gemeente Dantumadeel”.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail